‘Schoenmaker, blijf bij je leest’, zo wordt weleens gezegd. Met andere woorden: men dient zich niet te begeven op terreinen waarvan men onvoldoende kennis heeft. Jacob Böhme wás schoenmaker, maar liet zich Lees verder →
Op 24 juli 2020 bracht uitgeverij De Morgenster een nieuw boek uit met de titel ‘Eenvoud en diepgang in en voorbij alle tegenstellingen. Het is een inleiding in het denken van Jacob Böhme (1575-1624) die geschreven is door Boudewijn Koole, die eind 2019 een Nederlandse vertaling van Böhme’s Theoscopia uitbracht bij Rozekruis Pers. Theoscopia is het laatste werk dat Böhme schreef en verwoordt daarin de essentie van zijn filosofie en spiritualiteit.Lees verder →
Jacob Böhme ziet het levenslicht op 24 april 1575 in alt Seidenberg (nu Stary Zawidów in Polen) en hij verlaat het aardse leven op 17 november 1624 in Dresden in de Duitse deelstaat Saksen. Het enige onderwijs dat hij geniet vindt plaats in Lees verder →
Ik hoor veel over God zeggen, dat er een God is, die alle dingen geschapen zou hebben, ook alle dingen zou onderhouden en dragen. Maar ik heb nog niemand gezien, of van iemand gehoord, die God gezien heeft of die zou kunnen zeggen waar God woont of is, of hoe hij is. Want als het verstand het wezen van Lees verder →
De mystieke filosoof Jacob Böhme (1575-1624, fakkeldrager van het Rozenkruis 7) geldt als één van de belangrijkste Duitse denkers. In vele opzichten doet de invloed van diens ideeën op literatuur, kunst, religie en filosofie zich nog tot op de dag van vandaag gelden. Zijn gedachtegoed heeft echter lange tijd niet de belangstelling gekregen die het verdiende. Honderd jaar na het begin an de protestantse reformatie speelde Böhme in op de behoefte aan een grondige spirituele en filosofische vernieuwing en probeerde hij in zijn geschriften religie en wetenschap met elkaar in overeenstemming te brengen. Böhme zag de mensheid als één geheel: hij geloofde dat alle mensen een gezamenlijke erfenis delen. Dat hij tolerantie voorstond en kritiek leverde op oorlog, geweld en het vervolgen van minderheden is meer dan ooit actueel.
In 2014 ontstond het idee om de filosofie van Jacob Böhme toegankelijk te maken voor een breed publiek in de vorm van een tentoonstelling. Toen de Staatliche Kunstsammlungen Dresden (SKD) het verzoek ontvingen om een plan voor een dergelijke tentoonstelling te ontwikkelen, werd dit idee direct met een groot enthousiasme begroet. Er werd een internationale werkgroep gevormd van wetenschappers van naam die onderzochten hoe Böhmes gedachtegoed het beste gepresenteerd kon worden – zijn idee van menselijke vrijheid en verantwoordelijkheid, waarvan handelen volgens ethsiche principes en een respectvolle omgang met de natuur vanzelfsprekend deel uitmaken.
Uit de kringen van experts konden de Böhme specialisten Lucinda Martin (Universiteit van Erfurt) en Cecilia Muratori (Universiteit van Warwick / Queen Mary Universiteit, Londen) worden aangetrokken voor het team. Samen met Claudia Brink, wetenschappelijk medewerker van de SKD, bedachten zij het concept voor de tentoonstelling ‘ALLES IN ALLEM. Die Gedankenwelt des mystischen Philosophen Jacob Böhme’, die in 2017 te zien was in de slotkapel van het Residentzschloss Dresden en veel bezoekers trok.
Vanaf het begin was het de bedoeling Böhme niet alleen in Dresden voor te stellen aan het grote publiek, maar ook in tentoonstellingen, om zo zijn internationale betekenis te eren. Dankzij de genereuze ondersteuning van zowel het Duitse Bondsministerie voor Buitenlandse Zaken als de Vrijstaat Saksen kon het team van tentoonstellingsmakers een reeks verdere tentoonstellingen ontwikkelen, te beginnen met de expositie ‘Light in Darkness’ in de kathedraal van Coventry in 2019. Deze tentoonstelling over Jacob Böhme, de denker die zich voortdurend sterk maakte voor geweldloosheid en verzoening, markeerde de zestigjarige stedenband tussen Dresden en Coventry – twee steden die uit ervaring weten hoe verwoestend oorlog is.
De tentoonstelling ‘OOG VOOR DE WERELD : De visionaire denker Jacob Böhme’ in de Embassy of the Free Mind in Amsterdam belicht de bijzondere rol die Nederland heeft gespeeld in het behoed van Böhmes nalatenschap voor toekomstige generaties. In de zeventiende en achttiende eeuw bood vooral Amsterdam een veilige haven aan velen die vanwege hun geloofsovertuiging werden vervolgd. Onder hen bevonden zich ook lezers van de werken van Jacob Böhme met hun pleidooi voor gewetensvrijheid. Onze dank gaat uit naar de familie Ritman en de staf van de Embassy of the Free Mind die met ons hebben samengewerkt om deze tentoonstelling te organiseren die bijdraagt aan het behoud en de verspreiding van dit erfgoed.
Na de tentoonstelling in Amsterdam volgt een tentoonstelling in het universiteitsmuseum van Wroclaw, die de receptie van Böhme in Midden- en Oost-Europa tot onderwerp heeft. Daarna zal er een permanente presentatie over de mystieke filosoof Jacob Böhme worden ingericht in Görlitz, de staad waar hij het grootste deel van zijn leven woonde. Met het plan een permanente tentoonstelling ter ere van Jacob Böhme te realiseren in Görlitz, werken de Staatliche Kunstsammlungen Dresden aan één van hun kerndoelstellingen: de blijvende betrokkenheid van de musea bij de gehele Vrijstaat Saksen. Wij danken allen die ons bij onze doelstelling ondersteunen van harte.
Eén van de laatste werken die Jacob Böhme(1575-1624) schreef is het traktaat ‘Theoscopia’. Boudewijn Koole heeft de eerste Nederlandse vertaling van dit geschrift gemaakt en deze voorzien van een uitgebreide toelichting en vele noten. In december 2019 publiceert Rozekruis Pers deze verhandeling, die zowel Lees verder →
De fysicus David Bohm (1917 – 1992) heeft een mooie definitie van de ‘waarheid’ als een volstrekt begrip. Hij ging ervan uit dat wat we zien als ‘realiteit’ in feite een relatieve waarheid is, omdat er immers altijd meer is dat we niet weten dan wat we wel weten. De totaliteit van het universum is volgens hem te veel om te worden gevat in welke kennis dan ook. Die ‘totaliteit’ duidt hij daarom aan met het begrip ‘waarheid’, dus als iets dat zich voorbij de kenbare ‘realiteit’ bevindt en dat alles betreft dat is. De essentie van ‘waarheid’ kunnen wij, omdat Lees verder →
